Điểm và đoạn thẳng lớp 2: Lý thuyết và bài tập vận dụng

Trong chương trình Toán lớp 2, phần kiến thức về điểm và đoạn thẳng lớp 2 là nền tảng giúp học sinh làm quen với hình học cơ bản. Để giúp học sinh ôn luyện kiến thức hiệu quả, Giáo dục Con Tự Học đã tổng hợp lý thuyết và bài tập về điểm và đoạn thẳng lớp 2 trong nội dung dưới đây.

1. Lý thuyết về điểm và đoạn thẳng lớp 2

1.1. Định nghĩa điểm và đoạn thẳng

Lý thuyết điểm và đoạn thẳng lớp 2. Nguồn: SGK Toán lớp 2 Kết nối, trang 98

Cách vẽ đoạn thẳng AB:

• Bước 1: Vẽ hai điểm A và B trên trang giấy.
• Bước 2: Đặt mép thước đi qua hai điểm A và B.
• Bước 3: Dùng bút chì vạch theo mép thước từ điểm A đến điểm B. Nét vạch được tạo thành là đoạn thẳng AB.

Đoạn thẳng AB

Định nghĩa: Đoạn thẳng AB, hay đoạn thẳng BA là hình gồm hai điểm A, B cùng với các điểm nằm giữa A và B. (A, B là hai đầu mút của đoạn thẳng AB)

1.2. Định nghĩa độ dài đoạn thẳng

Mỗi đoạn thẳng có một độ dài. Khi chọn một đơn vị độ dài thì độ dài mỗi đoạn thẳng được biểu diễn bởi một số dương (thường viết kèm đơn vị).

Ví dụ: Từ hình vẽ trên:

• Đoạn thẳng AB dài 6 cm
• Đoạn thẳng CD dài 4 cm

2. Bài tập về điểm và đoạn thẳng lớp 2

Sau đây là tổng hợp các bài tập về điểm và đoạn thẳng lớp 2 theo từng bộ SGK Toán lớp 2 thuộc chương trình GDPT hiện hành, giúp phụ huynh dễ dàng hướng dẫn trẻ học và ôn tập tại nhà.

2.1. Bài tập về điểm và đoạn thẳng lớp 2 SGK Chân trời sáng tạo

Thực hành 1 (SGK Toán lớp 2 Chân trời sáng tạo Tập 1, trang 24): Đọc tên các điểm và các đoạn thẳng.

Hướng dẫn giải

• Các điểm có trong hình vẽ là: điểm M, điểm N, điểm E, điểm C, điểm D, điểm P, điểm K, điểm H, điểm T.
• Các đoạn thẳng có trong hình vẽ là đoạn thẳng MN, đoạn thẳng CD, đoạn thẳng DP, đoạn thẳng KH.

Thực hành 2 (SGK Toán lớp 2 Chân trời sáng tạo Tập 1, trang 24): Đúng (đ) hay sai (s)?

a) Đoạn thẳng DE dài 4 cm. (?)

b) Đoạn thẳng DE dài 3 cm. (?)

Hướng dẫn giải

Quan sát hình vẽ ta thấy đoạn thẳng DE được bắt đầu ở điểm 1 cm và kết thúc ở điểm 4cm.

Do đó độ dài đoạn thẳng DE là 4 cm – 1 cm = 3 cm.

Vậy ta có kết quả như sau:

a) Đoạn thẳng DE dài 4 cm. (s)

b) Đoạn thẳng DE dài 3 cm. (đ)

Thực hành 3 (SGK Toán lớp 2 Chân trời sáng tạo Tập 1, trang 24): Dùng thước đo độ dài các đoạn thẳng.

Đoạn thẳng AB dài … cm.

Đoạn thẳng BC dài … cm.

Đoạn thẳng AC dài … cm.

Hướng dẫn giải

Cách đo độ dài đoạn thẳng: Đặt thước kẻ dọc theo đoạn thẳng, một đầu của đoạn thẳng trùng với số 0 ghi trên thước. Đầu kia trùng với vạch số mấy thì đó là độ dài của đoạn thẳng vừa đo.

Ghi kết quả vào chỗ chấm như sau:

Đoạn thẳng AB dài 7 cm.

Đoạn thẳng BC dài 3 cm.

Đoạn thẳng AC dài 10 cm.

Thực hành 4 (SGK Toán lớp 2 Chân trời sáng tạo Tập 1, trang 25): Dùng thước thẳng vẽ một đoạn thẳng.

Mẫu: Vẽ đoạn thẳng dài 4 cm.

Em hãy vẽ một đoạn thẳng có độ dài 10cm rồi đặt tên cho đoạn thẳng đó.

Hướng dẫn giải

Cách vẽ đoạn thẳng có độ dài 10 cm như sau:

Bước 1: Vẽ hai điểm cách nhau 10 cm.

Bước 2: Nối hai điểm.

Học sinh tự thực hành.

Luyện tập 1 (SGK Toán lớp 2 Chân trời sáng tạo Tập 1, trang 25): Mỗi hình vẽ dưới đây có bao nhiêu đoạn thẳng?

Hướng dẫn giải

Thứ tự hình từ bên trái qua phải (→):

• Hình 1: 4 đoạn thẳng
• Hình 2: 3 đoạn thẳng
• Hình 3: 6 đoạn thẳng

Luyện tập 2 (SGK Toán lớp 2 Chân trời sáng tạo Tập 1, trang 25): Hai chú sên ở cách nhau 10 cm đang bò về phía nhau. Sên Xanh đã bò được 5 cm, Sên Vàng đã bò được 3 cm.

a) Vẽ đoạn thẳng AC dài 10 cm.

b) Trên đoạn thẳng AC, xác định vị trí mỗi chú sên sau khi bò được 5 cm và 3 cm.

c) Đo để biết được rằng hai chú sên cách nhau bao nhiêu xăng-ti-mét.

Hướng dẫn giải

a)

Cách vẽ đoạn thẳng AC dài 10 cm: 

• Bước 1: Vẽ hai điểm A và C cách nhau 10 cm 
• Bước 2: Nối hai điểm A và C

Học sinh tự thực hành

b) 

Cách xác định vị trí của chú sên Xanh bò từ điểm A:

• Chú sên Xanh bò từ điểm A bò được 5 cm.
• Dùng thước đo độ dài, vẽ một điểm cách điểm A một khoảng 5 cm, đặt tên điểm đó là điểm H.

Cách xác định vị trí của chú sên Vàng bò từ điểm C:

• Chú sên Vàng bò từ điểm A bò được 3 cm.
• Dùng thước đo độ dài, vẽ một điểm cách điểm C một khoảng 3 cm, đặt tên điểm đó là điểm G.

Học sinh điền kết quả như sau:

c) 

Cách đo hai chú sên cách nhau bao nhiêu xăng-ti-mét:

• Bước 1: Dùng thước đo độ dài, đặt vị trí vạch số 0 trên thước trùng với H, đầu còn lại là điểm G. 
• Bước 2: Em đọc số ghi trên thước.

Kết quả: Hai chú sên cách nhau 2 cm.

2.2. Bài tập về điểm và đoạn thẳng lớp 2 SGK Kết nối tri thức

Bài 1 (SGK Toán lớp 2 Kết nối Tập 1, trang 98):

a) Kể tên các điểm trong hình vẽ.

b) Kể tên các đoạn thẳng trong hình vẽ.

Hướng dẫn giải

a) Các điểm có trong hình vẽ là: Điểm A, điểm B, điểm C, điểm D, điểm H, điểm G

b) Các đoạn thẳng có trong hình vẽ là: Đoạn AB, đoạn CD

Bài 2 (SGK Toán lớp 2 Kết nối Tập 1, trang 99): Kể tên các đoạn thẳng trong mỗi hình vẽ sau:

Hướng dẫn giải

a) Các đoạn thẳng: MN, MP, NP

b) Các đoạn thẳng: AB, BC, CD

Bài 3 (SGK Toán lớp 2 Kết nối Tập 1, trang 99): Số?

Dùng thước đo độ dài đoạn thẳng (theo mẫu)

a) Mẫu

Đoạn thẳng AB dài 5 cm.

b)

Đoạn thẳng MN dài … cm.

Đoạn thẳng PQ dài … cm.

Hướng dẫn giải

b)

Đoạn thẳng MN dài 6 cm.

Đoạn thẳng PQ dài 7 cm.

2.3. Bài tập về điểm và đoạn thẳng lớp 2 SGK Cánh diều

Bài 1 (SGK Toán lớp 2 Cánh diều Tập 1, trang 84): Đọc tên các điểm và các đoạn thẳng trong hình sau:

Hướng dẫn giải

Các điểm là: Điểm A, điểm B, điểm C, điểm D, điểm H, điểm I, điểm M, điểm N, điểm P, điểm Q, điểm E, điểm G

Các đoạn thẳng là: Đoạn thẳng AB, đoạn thẳng CD, đoạn thẳng HI, đoạn thẳng MN, đoạn thẳng PQ, đoạn thẳng EG

Bài 2 (SGK Toán lớp 2 Cánh diều Tập 1, trang 84): Đếm số đoạn thẳng trong mỗi hình sau (theo mẫu):

Hướng dẫn giải

Bài 3 (SGK Toán lớp 2 Cánh diều Tập 1, trang 85): Vẽ đoạn thẳng trên giấy kẻ ô li (theo mẫu):

a) Vẽ đoạn thẳng MN.

b) Vẽ đoạn thẳng PQ.

c) Vẽ hình vào vở ô li (theo mẫu):

Hướng dẫn giải

a) 

Cách vẽ đoạn thẳng MN:

• Bước 1: Đánh dấu hai điểm M, N bất kì trong vở. 
• Bước 2: Sau đó, dùng thước thẳng nối hai điểm M và N để tạo thành đoạn thẳng MN.

Học sinh tự thực hành.

b) Vẽ đoạn thẳng PQ:

• Bước 1: Đánh dấu hai điểm P, Q bất kì trong vở. 
• Bước 2: Sau đó, dùng thước thẳng nối hai điểm P và Q để tạo thành đoạn thẳng PQ.

Học sinh tự thực hành.

c) Học sinh quan sát hình mẫu, đếm số ô li của mỗi đoạn thẳng và vẽ hình vào vở theo đúng kích thước mà hình mẫu cho.

Bài 4 (SGK Toán lớp 2 Cánh diều Tập 1, trang 85): Bạn Voi thích dùng các đoạn thẳng để tạo hình các chữ cái và số. Em hãy dùng các đoạn thẳng để tạo hình tên của mình.

Hướng dẫn giải

Học sinh tự thực hành, dùng các đoạn thẳng để tạo tên mình vào vở như hình mẫu đề bài đã cho.

3. Để học tốt điểm và đoạn thẳng lớp 2

Để giúp trẻ học tốt điểm và đoạn thẳng lớp 2, Giáo dục Con Tự Học gợi ý phụ huynh cho trẻ học bổ trợ môn Toán với Matific – nền tảng học toán tương tác được thiết kế dành riêng cho học sinh mầm non, tiểu học và THCS.

Như vậy, bài viết đã tổng hợp lý thuyết và giải bài tập về điểm và đoạn thẳng lớp 2 trong SGK Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức và Cánh diều. Mong rằng bài viết đã giúp bạn có cái nhìn tổng quan và biết cách giúp trẻ học tốt phần Toán lớp 2 điểm và đoạn thẳng.